RODEO Piraeus April 16 – May 28, 2022 ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΑ, ΜΕ ΜΙΑ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΖΩΗ Iman Issa Scroll down for EnglishΗ Iman Issa έχει περάσει μεγάλες περιόδους της ζωής της στο Κάιρο, τη Νέα Υόρκη και το Βερολίνο. Ξεκίνησε ως ζωγράφος, έπειτα δούλεψε τη φωτογραφία, πραγματοποίησε οπτικοακουστικές και ηχητικές εγκαταστάσεις, έγραψε ευφάνταστα κείμενα που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα και αυτές τις μέρες θεωρείται κυρίως γλύπτρια. Oι απαντήσεις της όμως στο ερώτημα του μέσου παραμένουν σκοπίμως ευμετάβλητες. Αυτό που συνδέει τα έργα της, από τις πρώιμες φωτογραφίες και τα γλυπτά από ξύλο, χρυσόσκονη, κομμάτια καθρέφτη και έγχρωμους γλόμπους ως τους δεξιοτεχνικούς συσχετισμούς που πυροδοτούν μακρόπνοες σειρές έργων όπως τα “Triptychs,” “Material,” και “Common Elements,” είναι ταυτόχρονα μία μέθοδος αφαίρεσης ταυτοτικών λεπτομερειών – πατήματα που θα έδιναν στον θεατή μία αξιόπιστη ψευδαίσθηση ότι ξέρει τι κάνει η καλλιτέχνις – και μία διαρκής έρευνα για το πώς παράγεται, μεταδίδεται και γίνεται αντιληπτό το νόημα. Αυτό υποδηλώνει, βασικά, ότι το έργο της είναι μία διαρκής, ενδελεχής και πιθανόν ανεξάντλητη αναζήτηση για τις φόρμες που μπορούν να οδηγήσουν σε νέες υποθέσεις σχετικά με το πώς δημιουργείται το νόημα και γιατί.Για την αναμφισβήτητα πιο φιλόδοξη από αυτές τις σειρές με τίτλο «Μελέτες Kληρονομιάς», η Issa από το 2012 έχει σχεδιάσει σαράντα έξι γλυπτικές παρουσιάσεις. Ξεκίνησε να τις φτιάχνει το 2015. Οι σαράντα από αυτές έχουν πραγματοποιηθεί, περιλαμβάνοντας αντικείμενα που μοιάζουν με βάθρα, πυραμίδες, μπρούτζινες ημισελήνους και σπείρες, καθώς και μία υπερμεγέθη χάλκινη μύτη μολυβιού. Παρόλο που προηγούμενες ή παράλληλες σειρές έργων της έχουν εξερευνήσει την παράξενη χρονική ολίσθηση και τις πομπώδεις ρητορικές κινήσεις των εθνικών ή πολιτιστικών κινημάτων ή εκείνες τις στιγμές σε αυτοβιογραφικά κείμενα που η προσωπική εμπειρία περνάει στη δημόσια ζωή, οι «Μελέτες Κληρονομιάς» εμβαθύνουν στην ιστορία, την παρόρμηση να μελετούμε το παρελθόν και συμβάσεις μουσειολογικής πρακτικής, με την παράθεση γλυπτών, που συχνά διυλίζουν πιο διακοσμητικά ή πολυσύνθετα αντικείμενα σε μία ακριβή γλώσσα γραμμών, σχημάτων και όγκων, με υπερβολικά σύντομα κείμενα που αναφέρονται σε ερείπια από την αρχαιότητα έως τον 18ο αιώνα και τα οποία μπορούν (ή και όχι) να υπάρχουν σε κάθε είδους μουσείο: αρχαιολογικό, εθνογραφικό, τοπικό, περιφερειακό, εγκυκλοπαιδικό αλλά και στα πιο δημοφιλή του κόσμου.H Iman Issa ξεκίνησε τη σειρά έργων της «Πληρεξούσια, με μία Δική τους Ζωή», το 2019, με το σχήμα ενός κεφαλιού. Κάθε έργο της έκτοτε παρουσιάζει το ίδιο κεφάλι, άλλοτε επιμηκυμένο, άλλοτε σπασμένο κι ανοιχτό ή κομμένο στα δύο. Η Issa ήθελε το πρωταρχικό σχήμα να είναι πάντα το ίδιο, σχεδιάζοντας και εκτυπώνοντας το τρισδιάστατα. Τα κεφάλια πήγαν σε βαφείο, καλύφτηκαν με λευκό ή μαύρο ακρυλικό ποτέ όμως με άλλο χρώμα. Τα έργα που προκύπτουν ως γλυπτά αποτελούνται από τμήματα: τα δύο μισά ενός λευκού οβάλ, με το αριστερό μισό κρεμασμένο σε τοίχο ελάχιστα πιο ψηλά από το δεξί, ή το ίδιο οβάλ σε μαύρο, με το κάτω δεξί τέταρτο κομμένο και ελαφρά γειρτό στη δεξιά γωνία του σαγονιού, ή ένα οβάλ επιμηκυμένο, ώστε να έχει το σχήμα ενός παραδόξως παραμορφωμένου αυγού, ή το οβάλ δημιουργικά χωρισμένο, σαν κάποιος να έσπασε ένα πρόσωπο στη μέση της μύτης και ως το ένα αυτί, να απέσπασε το μισό μέτωπο, το φρύδι, το μάτι και το ζυγωματικό, να αναποδογύρισε αυτό το τμήμα και να το τοποθέτησε ξανά στα άλλα τρία τέταρτα του κεφαλιού. Ενώστε τα κομμάτια του παζλ, μοιάζουν να λένε τα γλυπτά, όπως πολλά έργα της Issa.Πλάι σε αυτά τα γλυπτά, υπάρχουν μικρές πινακίδες με κείμενο, πίσω από τζάμι, ταυτοποιώντας τα έργα ως αυτοπροσωπογραφίες και ταυτόχρονα ως πορτραίτα άλλων ανθρώπων, συνήθως μορφών της λογοτεχνίας. Η κάθε πινακίδα με κείμενο περιλαμβάνει αυτό που η Issa αναφέρει ως προσδιοριστική δήλωση, άλλοτε μία ρήση, κι άλλοτε μία παράφραση από κάτι που έγραψαν ή είπαν οι συγγραφείς ή οι στοχαστές. Οι δηλώσεις που αποδίδονται σε ανθρώπους όπως η φιλόσοφος Hannah Arendt, ο ποιητής Georges Henein και η επιφανής φεμινίστρια Doria Shafik, οι συγγραφείς William S. Burroughs, Taha Hussein και Christa Wolf. Πρόκειται για προτάσεις και αναφορές που η Issa έχει συναντήσει στα διαβάσματά της και όπως δηλώνει η ίδια, «Ταυτίζομαι απόλυτα, αλλά την ίδια στιγμή δεν τα καταλαβαίνω.» Αυτή η ικανότητα για το παράδοξο, για δύο αντίθετα πράγματα που είναι ταυτοχρόνως αληθινά και συγκροτούν αντιθέσεις στην ένταση ενός αντικειμένου, ορίζει κατά πολύ το έργο που δημιουργεί η Issa τα τελευταία είκοσι χρόνια.Η μέθοδος της Issa να ελαχιστοποιήσει το σχήμα δεν είναι ούτε ηρωική ούτε δεξιοτεχνική. Στόχος της δεν είναι να προβάλλει την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα ούτε τη δική της ούτε άλλων. Η αφοσίωση της Issa στη φόρμα είναι βαθιά φιλοσοφική, ίσως και ηθική, αν και δεν θα το έλεγε ποτέ έτσι έκδηλα στον θεατή. Θα περίμενε από σένα να το ανακαλύψεις μόνος σου και να ζοριστείς μέσα από το έργο και το σύνθετο νόημα που προτείνει, ακολουθώντας ένα σύστημα που πρέπει να ενώσεις τα κομμάτια του στο μυαλό σου. Τόσο ακριβής είναι η γλώσσα της Issa που ξεχνάς πως τα έργα της είναι συχνά αστεία, αν και με μία στεγνή αίσθηση του χιούμορ. Η επιμονή της στο δυσνόητο και το αινιγματικό, το μυστήριο και τον γρίφο, είναι ένα νεύμα ποτέ όμως ένα τέχνασμα. Δραματικές ζωές, άβολες αναμνήσεις, περίπλοκες πολιτικές και σύνθετες γεωγραφίες, όλα αυτά είναι παρόντα στα έργα της, όχι όμως σε οικείες ή εύπεπτες μορφές. Είναι ειλικρινείς και εκφράζονται μέσα από θέσεις, σχέσεις και συσχετισμούς. Επικοινωνούν ως μεταβολείς: η ανατολή σου είναι η δύση μου ή ίσως το κέντρο μου. Ξανά και ξανά, το έργο της Issa αρνείται τους εύκολους διαχωρισμούς ανάμεσα στη φόρμα και το περιεχόμενο, τον εαυτό και τον άλλον, την τέχνη και τη ζωή, το δημόσιο και το ιδιωτικό, την αφαίρεση και την παραστατικότητα.Τι σήμαινε για την Doria Shafik, μία μεγάλη μορφή του αιγυπτιακού φεμινιστικού κινήματος, όταν είπε ότι οι γυναίκες είναι και διαφορετικές και όχι διαφορετικές από τους άντρες; Ή ο Georges Henein, ένας από τους ιδρυτές της πρωτοποριακής (και σαφώς πολιτικής) υπερρεαλιστικής ομάδας Art et Liberté, ότι μόνο οι σιωπηλοί δεν νιώθουν απέχθεια για τη γλώσσα και ότι ο ίδιος δεν είναι ένας από αυτούς; Γιατί η Hannah Arendt αμφιταλαντευόταν σε θέματα ντροπής και γιατί ο William S. Burroughs υπέκφευγε σε θέματα ελέγχου; Πώς κανείς βρίσκει λύση σε μία διαφωνία με τον εαυτό του, με ένα κείμενο ή ένα έργο τέχνης; Ίσως κάπως ακαταμάχητα διακρίνεις στα σχήματα και την έλλειψη χρώματος των «Πληρεξούσιων» της Issa, μία αχνή ηχώ της φωτογραφίας του Man Ray για τη Vogue «Μητέρα του μαργαριταρένιου προσώπου και της μάσκας από έβενο». Όμως, αυτόν ακριβώς τον συσχετισμό θέλει ουσιαστικά να αμφισβητήσει το έργο της Issa. Οι παρουσιάσεις της τοποθετούνται ώστε να πραγματοποιηθεί ένα εγχείρημα, το οποίο απαιτεί προσοχή και ανοίγει αυτούς τους δεσμούς. Αν σκεφτόμαστε τόσο πολύ σε σχέση με τα αντικείμενα, αν ταυτιζόμαστε και βλέπουμε τον εαυτό μας σε αυτά, τότε ίσως μπορούμε και να κατανοήσουμε τι κάνουμε. Και όχι, το σχήμα του κεφαλιού στα «Πληρεξούσια» δεν είναι το δικό της κεφάλι. Φυσικά και δεν είναι.Κείμενο της Kaelen Wilson-GoldieΕυχαριστίες στους: Arne Clemens, Alexandra Dominic, Michael Drake, Julie Fuchs, Holger Hönck, Hisham Issa, Shahira Issa, Ihsan Kenawi, Nicolas Linnert, Sandra Stemmer, Kaelen Wilson-Goldie. PROXIES, WITH A LIFE OF THEIR OWNIman Issa has spent large parts of her life living in Cairo, New York, and Berlin. She started out a painter, then moved into photography, made videos and sound installations, wrote compelling and elusive texts, and is most often considered a sculptor these days. But her answers to the question of medium remain highly variable, and deliberately so. What links her works together, from her early photographs and sculptures made of wood, glitter, bits of mirror, and colored light bulbs through the masterful chains of association that fire long-term series such as “Triptychs,” “Material,” and “Common Elements,” is both a method, of consistently stripping away identifying details—footholds that would give viewers an illusion, reliably false, of knowing what the artist is up to—and a sustained inquiry into how meaning is produced, communicated, and received. That suggests, in effect, that her work is a constant, rigorous, and probably inexhaustible search for the forms that may tell us something about how meaning is made, and why.For what is arguably the most ambitious of these series, titled “Heritage Studies,” of which a selection is shown in Piraeus, Issa has plotted out forty-six sculptural displays since 2012. She began making them in 2015. Forty have now been produced, including objects that appear like plinths, pyramids, brass crescents and spirals, and an oversized pencil stub rendered in copper. While earlier or parallel series have explored the weird temporal slippage and bombastic rhetorical moves of national or cultural monuments, or the moments in autobiographical writings when private experience crosses over into public life, “Heritage Studies” delves into history, the compulsion to look to the past, and conventions of museological practice, juxtaposing sculptures that often distill more decorative or intricate objects into a precise language of lines, forms, and volumes, with exceedingly brief texts that refer to relics from antiquity to the eighteenth-century, which themselves may (or may not) exist in all manner of archeological, ethnographic, regional, provincial, encyclopedic, and blockbuster museums.Shown in its entirety for the first time in London, Issa began her series “Proxies, with a Life of their Own,” in 2019, with the shape of a head. Every iteration of the work since then has involved the same head, only stretched out, broken open, or cut in half. Issa wanted the original shape to be exactly the same every time, so she drew it first and had it 3-D printed. Then, she would take the heads to a paint studio, where they were covered with acrylic in white or black but never a color. The resulting works exist in the world as sculptures composed of pieces: two halves of a white oval, with the left half mounted on a wall slightly higher than the left; or the same oval in black with the lower right quadrant cut out and tilted over on a right angle to the chin; or the oval elongated to the shape of an absurdly exaggerated egg; or the oval creatively divided, as if someone had split a face down the middle of the nose and across to one ear, taking half the forehead, the eyebrow, the eye, and the cheekbone, and flipping this part upside down and turned around and nestled back into the other three-quarters of the head. Puzzle it out, the sculptures seem to say, as so many of Issa’s works do.Next to these sculptures are small text panels behind glass, identifying the works as self-portraits, and also, at the same time, as portraits of other people, usually literary figures. Each text panel includes what Issa refers to as a qualifying statement, sometimes a quotation, other times a paraphrase of something the writer or thinker once wrote or said. The statements, attributed to people ranging from the philosopher Hannah Arendt, the poet Georges Henein, and the prominent feminist Doria Shafik to the writers William S. Burroughs, Taha Hussein, and Christa Wolf, are lines and references that Issa has come across in her reading and thought to herself, “I relate exactly but at the same time I don’t fully understand.” That capacity for paradox, for two opposing things being simultaneously true, and for holding opposites in the tension of a single object, defines much of the work that Issa has been making for twenty years.Issa’s method of paring down to form is neither heroic nor virtuosic. The point is not to showcase artistic genius, either in herself or in others. Issa’s commitment to form is deeply philosophical, possibly even ethical, though she would never spell that out for you as a viewer. She would expect you to figure it out for yourself and to struggle through the work and the fusion of meaning it proposes in a system that you have to piece together in your mind. So meticulous is her language that one can forget that Issa’s works are often funny, albeit with a dry sense of humor. Her insistence on the elusive and the cryptic, the mystery and the riddle, is a gesture but never a gimmick. Dramatic lives, uncomfortable memories, complicated politics, and complex geographies are all present in the work, just not in familiar or easily digestible formats. True to themselves, they are conveyed through positions, relations, and associations. They communicate as shifters: your east is my west, or perhaps my center. Again and again, Issa’s work refuses pat divisions between form and content, self and other, art and life, public and private, abstraction and figuration.What did it mean for Doria Shafik, a major figure in the Egyptian women’s movement, to say that women were both different and no different from men, or for Georges Henein, one of the founders of the pioneering (and distinctly political) surrealist group Art et Liberté, to say that only the silent had no contempt for language and he was not one of them, or for Hannah Arendt to waver on issues of shame and for William S. Burroughs to equivocate on issues of control? How does one resolve an argument with oneself, or a text, or an artwork? It may be somewhat irresistible to see in the generic shape and lack of color in Issa’s “Proxies” a faint echo of Man Ray’s photograph, as captioned by Vogue, of a mother of pearl face with an ebony mask. But that kind of association is in fact exactly what Issa’s work wants to question. Her displays arrange for an operation to occur, which calls attention to and opens up those links. If we think so much in relation to objects, relate to them, and see ourselves in them, then we might as well understand what we are doing. And no, the shape of the head in “Proxies” is not hers. Of course it’s not.Text by Kaelen Wilson-GoldieWith thanks to: Arne Clemens, Alexandra Dominic, Michael Drake, Julie Fuchs, Holger Hönck, Hisham Issa, Shahira Issa, Ihsan Kenawi, Nicolas Linnert, Sandra Stemmer, Kaelen Wilson-Goldie.