Sylvia Kouvali Piraeus

December 22, 2024 – February 15, 2025

Κονακι

Tasos Gkaintatzis

Scroll down for English

Έχει ειπωθεί αναρίθμητες φορές ότι οι άνθρωποι μεταμφιέζονται όταν στέκονται πίσω από μία κάμερα.

Το προστατευτικό κάλυμμα με το οποίο αποκρύπτει το πρόσωπο εκείνου που φωτογραφίζει επιτρέπει τη ροή των σκέψεων ούτως ώστε να μεταμορφωθούν έπειτα σε καρέ και γωνίες λήψης τις οποίες ένας ζωγράφος δεν θα είχε ποτέ τη δυνατότητα να αποδώσει, μόνο με κάποιες μοναδικές εξαιρέσεις. Το μάτι κοιτάζει μέσα από ένα κεκλιμένο στρογγυλό σκόπευτρο και, δυνητικά, συλλαμβάνει την αιωνιότητα εν κινήσει.

Αυτός ο μαύρος και κομψά σχεδιασμένος εξοπλισμός αποτελεί ένα όπλο, ένα εργαλείο και, αναλόγως του χρήστη, ένα όργανο.

Στην περίπτωση του Τάσου Γκαϊντατζή, η φωτογραφική κάμερα που φοράει σαν μάσκα αποτελεί το διαβατήριο του σε έναν κυκλικό ρυθμικό χορό (έναν Χορό αρχαίου θεατρικού σχηματισμού ή αυτόν των θίασων) και με αυτήν προσαρτημένη στο πρόσωπό του γίνεται κοινωνός σε μερικές από τις παλαιότερες ιστορίες του κόσμου που ακόμα σώζονται, όπως οι κηδείες ή ο κυκλικός αέναος μηχανισμός του χρόνου από το σκοτάδι στο φως .

Ο Γκαϊντατζής φόρεσε την κάμερά του σα μάσκα και ταξίδεψε στο βορειότερο τμήμα της Ελλάδας, στους νομούς των Σερρών και της Δράμας, τις περιοχές εκείνες που παρόλο δεν τις αποκαλούν πλέον έτσι, παρολαυτά αποτελούν αναμφισβήτητα τα Βαλκάνια. Απέκτησε πρόσβαση σε τελετουργίες τις οποίες ανακάλυπτε πηγαίνωντας και ολοκλήρωσε έτσι μια ενδελεχή έρευνα, ο χαρακτήρας της οποίας είναι τόσο εθνογραφικός όσο και διονυσιακός.

Εκστατικοί θρησκευτικοί χοροί και διαδικαδίες, χθόνιες τελετουργίες του Κάτω Κόσμου που εκτυλίσσονται με το πέρασμα του χρόνου, σε μέρες όπως αυτές, αμέσως μετά το Χειμερινό Ηλιοστάσιο και λίγο πριν του Άη Γιαννιού, ένα μίγμα όλων των συστημάτων πίστης που καταλήγουν σε αυτό το αιώνια επαναλαμβανόμενο αρχέτυπο, του φεγγαριού και του ηλίου, του σκοταδιού και του φωτός.

Η περιοδεύουσα αυτή εξερεύνηση μέσω του ήχου, του χορού και της αφήγησης –πάντα με μάσκες βαλμένες– καταλήγει μέσα από τον ατομικό φακό του Γκαϊντατζή σε μία εξόχως ταξινομημένη συναισθηματική αφαίρεση, σε ένα συλλογικό απομνημόνευμα ενός τόπου και των ανθρώπων του. Στο σύνολό τους οι προορισμοί ήταν έντεκα, με κάθε τόπο να μετέρχεται της δικής της γλώσσας για να μιλήσει για τη μαγεία και μέσα από αυτήν. Βώλακας, Παγονέρι, Πετρούσα, Καλή Βρύση, Φλάμπουρο, Νάουσα, Σοχός, Βαμβακόφυτο, Ξηροπόταμος, Μοναστηράκι, Πύργοι.

Η ανάσα της κάμερας Polaroid Fuji, που εισπνέει φως, ήχο και χρόνο και αποπνέει σπαράγματα ραπτικής με μαλλί που είναι σαν να έχουν καμωθεί από μια αρχέγονη φυλή, επέτρεψε σε αυτά τα πλάσματα από τα οποία φτιάχνονται αυτές οι ενδυμασίες να μετενσαρκωθούν παγωμένα σε Ηραπαθίτη που έχει ενσωματωθεί σε διαφανές φιλμ πολυμερούς νιτροκυτταρίνης.

Αυτές οι φωτογραφίες εμπεριέχουν ήχο, έναν ήχο δύσκολο να συλλάβουμε ενώ τις κοιτάζουμε, που είναι όμως χαραγμένος στο φως και χωμένος στις γούνες και περιμένει την επόμενη χρονιά για να ξυπνήσει μία ακόμα φορά.

Η έκθεση παρουσιάζει ένα ελάσσον κομμάτι αυτής της έρευνας. Το σύνολό της θα παρουσιαστεί τους επόμενους μήνες με τη μορφή ενός καταλόγου με την υποστήριξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, το οποίο υποστηρίζει και την έρευνά του συνολικά.

Η ηχητική εκδοχή του έργου θα παρουσιαστεί σύντομα με τη μορφή βινυλίου.

Η έρευνα αυτή αναπτύχθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.

It’s been said innumerable times that people disguise behind cameras. 

The protecting layer it adds on someone’s face allows for the flow of thoughts that translate into frames and angles a painter is hardly allowed to perform, with some great exceptions.

The eye sees through a round angled window, to possible eternity in the making. 

The black sleek so-called apparatus is a weapon, a tool, and depending on the user it can become an instrument. 

For Tasos Gkaintatzis, the masking photographic machine turns into an instrument, a key to enter the circular rhythmic dance {a chorus and a troop}, and with it attached to the user’s face, it partakes in the making of some of the world’s oldest surviving stories, like burials or the cycle from darkness to light. 

Gkaintatzis put his documenting mask on and travelled in the northern part of Greece, around Serres and Drama; what people here no longer call it, but it is, the Balkans. 

He was granted access to rituals he was discovering as he was going and created thorough research whose character is ethnographic as it is Dionysiac. 

Ecstatic religious dances and processes, chthonic ceremonies of the underworld that occur with the passage of time, in days like these, past the winter solstice and leading up to St. John’s Day, a mix of all systems of faith that result in this ever-repeating archetype - moon, sun, darkness, light. 

This travelling exploration through sound, dance and storytelling, always with masks on, results in a very well classified synesthetic abstraction, a collective memoir of a peoples through Gkaintatzis' singular lens. Each of the eleven locations uses its very own words to talk about its magic.  Volakas, Pagoneri, Petrousa, Kali Vrysi, Flampouro, Naoussa, Sochos, Vamvakofyto, Xiropotamos, Monastiraki, Pyrgoi.

The breathing of his Fuji polaroid, sucking light, sound and time and exhaling hairy stitched tribal couture, where the creatures that these garments used to be reincarnate frozen on iodoquinine sulphate embedded in a transparent nitrocellulose polymer film. 

These polaroids contain sound, hard to hear while being looked at, engraved in the light, stuck on the furs waiting for the next year to get animated, again. 

This exhibition presents a tiny fragment of this series. It will appear in the months to follow in a catalogue, supported by Onassis like the research itself. 

The sound version will appear in the form of a vinyl record soon.

This research was developed with the support of Oanassis Foundation.

Tasos Gkaintatzis, Untitled, detail, FUJIFILM instax, 8.6 x 5.4 cm (unframed), 42.5 x 40 cm (framed), 2021-2023

Tasos Gkaintatzis, Untitled, detail, FUJIFILM instax, 8.6 x 5.4 cm (unframed), 42.5 x 40 cm (framed), 2021-2023